Idea pielgrzymowania narodziła się wieki, a nawet tysiąclecia temu. Takie duchowe wyprawy nie są zarezerwowane dla wybranej części ludzkości – narodu, rasy czy wyznania. Wyznawcy różnych religii wyruszają w drogę, by dotrzeć do świętego miejsca, miasta lub grobu ważnej osoby, ponieważ chcą zmienić coś w swoim życiu. Chrześcijaństwo w naturalny sposób przejęło ideę pielgrzymowania – kontynuując tradycje religii Mojżeszowej. W Ewangelii czytamy między innymi, że Jezus, zgodnie ze zwyczajem żydowskim, pielgrzymował do Jerozolimy na święto Paschy.

W średniowieczu pielgrzymowano, by złożyć hołd, doświadczyć bliskości Boga, w celach pokutnych, by oddać się modlitwie i życiu pustelniczemu.

Ale po co w ogóle pielgrzymować? Z jakiego powodu ruszać w drogę? Dlaczego podejmować trud wyprawy, zostawiać swoje komfortowe miejsce zamieszkania i udawać się w podróż? I wreszcie – co jest ważniejsze: cel pielgrzymki czy sama droga?

Zacznijmy od początku, czyli Stary Testament

Za najstarszą pielgrzymkę, opisaną w Księdze Rodzaju, uznaje się wędrówkę Abrahama z Ur chaldejskiego do ziemi, którą wskazał mu Bóg, do kraju Kanaan. Abraham do dziś stanowi prawzór pątnictwa. Jak czytamy w liście do Hebrajczyków: Przez wiarę ten, którego nazwano Abrahamem, usłuchał wezwania Bożego, by wyruszyć do ziemi, którą miał objąć w posiadanie. Wyszedł, nie wiedząc, dokąd idzie. Przez wiarę przywędrował do Ziemi Obiecanej... (Hbr 11,8-9).

Kolejna znacząca pielgrzymka opisana na kartach Starego Testamentu to wędrówka ludu izraelskiego pod przewodnictwem Mojżesza. Żydzi przez czterdzieści lat przemierzali pustynię, by dojść do Ziemi Obiecanej. Wyjście z Egiptu i pielgrzymka przez pustynię to znaczący moment w dziejach narodu wybranego. To czas zawarcia przymierza, nadania prawa. Warto przypomnieć też, że sam Mojżesz, podobnie jak większość Izraelitów, którzy jako dorośli wyszli z Egiptu, nie dotarł do Ziemi Obiecanej. Jozue wprowadził tam dopiero drugie pokolenie Izraelitów.

Na kartach Starego Testamentu czytamy o różnych tradycjach pielgrzymowania. Wędrowano do Sychem, do Betel, do Beer-Szeby. A kiedy Salomon zbudował w Jerozolimie świątynię, w której znalazła się Arka Pana, to właśnie tam powstał główny ośrodek kultu. Żydzi mieli obowiązek odbyć pielgrzymkę do Jerozolimy trzy razy w roku, na święta: Paschy, Tygodni i Namiotów.

Nowy Testament

Jezus powiedział swoim uczniom, że nie przyszedł na świat, by znieść prawo, ale je wypełnić. Nic dziwnego zatem, że przestrzegał tradycji żydowskich. Maryja i Józef prowadzili go co roku do Jerozolimy na święto Paschy. Jako dorosły mężczyzna Jezus sam pielgrzymował do świętego miasta, tam też udał się, by spożyć z uczniami swoją ostatnią Paschę. W Jerozolimie odbyła się Ostatnia Wieczerza, tutaj Mesjasz został aresztowany, skazany na biczowanie, ukrzyżowany. Tu też trzeciego dnia zmartwychwstał.