Kategoria artykułów:

Pożytki z niewiedzy

To bardzo przyjemne uczucie: wiedzieć. Znać się na czymś. Rozumieć. Na tyle przyjemne i kuszące, że niechętnie z niego rezygnujemy – nawet gdy okazuje się, że wcale nie wiemy, a tylko nam się wydawało.

Gdy nie wiemy, że nie wiemy

Zdarzyło wam się kiedyś przecenić poziom swojej wiedzy? Nieadekwatnie uznać, że się na czymś całkiem nieźle znacie – a potem doświadczyć bolesnego zderzenia z rzeczywistością?

Pół roku temu zapisałam się na kurs z dziedziny, w której od zawsze czułam się mocna. Chciałam w zasadzie tylko ugruntować swoją wiedzę; jej poziom szacowałam na co najmniej cztery plus. Szybko przekonałam się, w jak wielkim byłam błędzie. O tylu rzeczach nie miałam, jak się okazało, bladego pojęcia! Po miesiącu intensywnej nauki musiałam przyznać, że poziom mojej wiedzy zasługuje najwyżej na tróję na szynach. Po dwóch miesiącach nie było wiele lepiej. I nadal – choć wiem, że zrobiłam duże postępy – daleko mi do poczucia, że się na tym dobrze znam.

Czy to znaczy, że wiem dziś mniej niż pół roku temu? Nie, poziom mojej wiedzy na pewno systematycznie wzrastał – ale w tym samym czasie moje „poczucie, że wiem”, zmieniało się w sposób, który na wykresie wyglądałby podobnie do nieco rozciągniętej litery „U”. Początkowo oceniałam swoje kompetencje wysoko (choć wcale nie wiedziałam wiele). Potem, gdy odkryłam, jak mało wiem, moje poczucie kompetencji spadło na łeb, na szyję, by w końcu, w miarę zdobywania wiedzy, zacząć wreszcie rosnąć. Długo było tak, że im więcej się uczyłam, tym – w moim odczuciu – mniej wiedziałam. To dlatego, że w miarę zdobywania wiedzy zwiększała się moja świadomość, ilu rzeczy jeszcze nie wiem. Ta sama porcja wiedzy, która początkowo wydawała mi się wystarczająca – okazała się kroplą w morzu tego, co muszę przyswoić, by móc uznać, że sporo na ten temat wiem.

Pewni siebie ignoranci i skromni eksperci

Zależności między subiektywnym poczuciem kompetencji a obiektywnym poziomem wiedzy opisuje tak zwany „efekt Dunninga-Krugera”. To zadziwiające, ale wygląda na to, że osobom o niskim czy przeciętnym poziomie znajomości tematu wydaje się, że znają się na nim świetnie! Czują się kompetentne, bo zwyczajnie nie mają pojęcia (a czasem wręcz nie chcą się dowiedzieć), ilu jeszcze rzeczy… nie wiedzą. Wydaje się im, że to, co znają, to pełnia wiedzy na dany temat, choć w rzeczywistości jest to jakiś skromny wycinek. Dlatego bez kompleksów – i bez merytorycznych podstaw – łatwo wchodzą w rolę znawców. Niekoniecznie z wyrachowania! Powodem jest zazwyczaj nieświadomość własnych braków w wykształceniu.

Chcesz przeczytać do końca?

Ten i setki innych artykułów są dostępne w ramach prenumeraty.
Zdobądź dostęp do wszystkich treści, stań się częścią społeczności.

Zyskaj dostęp online do wszystkich artykułów, które ukazały się na łamach Magazynu Kreda

Dostęp online do wszystkich artykułów oraz 4 kolejne wydania kwartalnika KREDA w wersji drukowanej prosto do twojego domu. Zamawiając prenumeratę stajesz się członkiem klubu KREDA. Sprawdź korzyści i dołącz już teraz.

Udostępnij artykuł:
0 komentarzy
Informacje zwrotne w treści
Wyświetl wszystkie komentarze

KREDA SKLEP

Newsletter #kredateam

Zapisz się na nasz newsletter i odbierz prezent: pełne wydanie Kreda „Neurodydaktyka” w wersji PDF

Wpisz poniżej swoje dane, a my wyślemy prezent na Twoją skrzynkę e-mail.

Podanie powyższych informacji jest równoznaczne z zapisem na newsletter Kredy. Możesz wypisać się w dowolnym momencie.

Jeżeli po raz pierwszy rejestrujesz się w naszym systemie, potwierdź Twój adres e-mail. W tym celu kliknij potwierdzenie w wiadomości e-mail, którą do Ciebie wyślemy. W kolejnej wiadomości otrzymasz prezent. Jeżeli wiadomość nie dotarła do Twojej skrzynki, sprawdź folder spam lub inne foldery: oferty, powiadomienia, itp.