Kategoria artykułów:

Udawać Greka

Techne znaczy sztuka.

W naszych rozważaniach nad rysunkiem raz po raz ocieramy się o próby jego definiowania, poszukujemy jego znaczenia, przekonujemy do wagi tej umiejętności w procesie edukacji. Proponuję dziś odstawić na bok nasze własne doświadczenia rysunkowe i współczesne spory dotyczące rysunku czy, szerzej, pojmowania sztuki i jej roli w tworzeniu kultury. Może dobrze będzie przyjrzeć się antycznemu rozumieniu sztuki (a zatem i rysunku)?

Grecy używali słowa techne, kiedy mówili o malarstwie, rzeźbie, budowie domów, okrętów, mebli, szyciu strojów, dowodzeniu wojskiem, wykonywaniu pomiarów… Wszystkie te czynności wymagały najpierw znajomości reguł.

Starożytni Grecy postrzegali sztukę inaczej niż my, to oczywiste, ale może warto cofnąć się kilka tysięcy lat, aby dostrzec i zrozumieć coś, co może zainspirować do zmiany, odnowy, odtworzenia utraconego? Aby to zrealizować, zatrzymajmy się na chwilę nad tym, jak współcześnie rozumiemy sztukę.

© canicula

Trudno w kilku słowach wytłumaczyć współczesne, bardzo złożone pojmowanie sztuki, obarczone wiekami przemian i wpływów różnych idei z wielu obszarów działalności człowieka. Pojęcie sztuki było i jest trudne do zdefiniowania, pozostaje ono otwarte. Każde nowe wydarzenie artystyczne może dodać do niego zaskakujące treści. Przyglądając się próbom współczesnego definiowania sztuki, odnoszę wrażenie, że istotą jej staje się efekt działania, czasem stały, materialny w postaci chociażby rzeźby czy obrazu, innym razem – reakcja na działanie (w przypadku performance’u). Wytwory artystów zaczynają zmierzać ku wywoływaniu określonej reakcji publiczności. Obecne jeszcze w XX wieku pojmowanie sztuki jako tworzenia dzieł pięknych z pewnością w jakimś stopniu się zdezaktualizowało, sztukę kojarzymy raczej z tworzeniem dzieł poruszających, wzbudzających emocje, przemawiających, zaangażowanych społecznie czy politycznie, niekoniecznie pięknych. W każdym razie daje się dostrzec, że skupiamy naszą uwagę wyłącznie na gotowym dziele sztuki – to ostateczny efekt działań twórczych jest dla nas najważniejszy. Procesy prowadzące do powstania sztuki schodzą na dalszy plan, stają się kategorią pomysłu, czasem jednorazowego, innym razem zdefiniowanego warsztatu dającego przewidywalny efekt. Istotą sztuki i jej rozumienia staje się właśnie efekt twórczych wysiłków artysty, wszystko zdaje się obracać wokół niego, na dalszy plan schodzi to, co doprowadziło do efektu w postaci dzieła, mógł być to wieloletni wysiłek, ale równie dobrze chwilowy pomysł, czasem splot przypadków, wobec efektu końcowego, który – podobnie jak miejsce na podium w sporcie – jest najważniejszy, a droga prowadząca do sukcesu pozostaje często bez znaczenia.

Chcesz przeczytać do końca?

Ten i setki innych artykułów są dostępne w ramach prenumeraty.
Zdobądź dostęp do wszystkich treści, stań się częścią społeczności.

Zyskaj dostęp online do wszystkich artykułów, które ukazały się na łamach Magazynu Kreda

Dostęp online do wszystkich artykułów oraz 4 kolejne wydania kwartalnika KREDA w wersji drukowanej prosto do twojego domu. Zamawiając prenumeratę stajesz się członkiem klubu KREDA. Sprawdź korzyści i dołącz już teraz.

0 komentarzy
Informacje zwrotne w treści
Wyświetl wszystkie komentarze

KREDA SKLEP

Newsletter #kredateam

Zapisz się na nasz newsletter i odbierz prezent: pełne wydanie Kreda „Neurodydaktyka” w wersji PDF

Wpisz poniżej swoje dane, a my wyślemy prezent na Twoją skrzynkę e-mail.

Podanie powyższych informacji jest równoznaczne z zapisem na newsletter Kredy. Możesz wypisać się w dowolnym momencie.

Jeżeli po raz pierwszy rejestrujesz się w naszym systemie, potwierdź Twój adres e-mail. W tym celu kliknij potwierdzenie w wiadomości e-mail, którą do Ciebie wyślemy. W kolejnej wiadomości otrzymasz prezent. Jeżeli wiadomość nie dotarła do Twojej skrzynki, sprawdź folder spam lub inne foldery: oferty, powiadomienia, itp.