Nazwa „ołówek” pochodzi od toksycznego ołowiu, który był wykorzystywany przez skrybów już w starożytnym Rzymie. Od połowy XIV wieku malarze szkicowali pałeczkami ze stopu ołowiu i cyny, które były owijane skórą. Odkrycie grafitu w Anglii w 1564 roku zmieniło oblicze ołówka: grafit, choć zostawiał ciemniejszy ślad niż ołów, był zbyt kruchy, aby można było używać go w formie rysików. Czarny ołów, jak ówcześnie zwano grafit, umieszczano w wydrążonym rurkowatym drewnie. Pierwsza masowa produkcja ołówków rozpoczęła się w drugiej połowie XVII wieku za sprawą założycieli firmy Faber, istniejącej do dziś. Początkowo ołówki były naturalne i niemalowane, dopiero w roku 1890 ołówki zaczęto malować, co ciekawe, głównie na żółto. Marketing istniał jak widać od zawsze, w tamtych latach najlepszy grafit sprowadzano z Chin, gdzie kolor żółty symbolizował szacunek, bogactwo i władzę, a producenci prześcigali się, gwarantując dobrą jakość zabiegiem kolorystycznym.
Rodzeństwo H i B
Współczesne ołówki produkowane są z mieszanki grafitu i kaolinu. Im więcej grafitu, tym ołówek jest bardziej miękki i ciemniej rysuje, a im go mniej, tym rysik jest twardszy i zostawia cieńszy i słabszy ślad. W dużej mierze używamy ołówków HB, podczas gdy mamy dostępne ponad 20 różnych twardości. Wielodzietną grafitową rodzinę: 10H, 9H, 8H, 7H, 6H, 5H, 4H, 3H, 2H, H, F, HB, B, 2B, 3B, 4B, 5B, 6B, 7B, 8B, 9B, 10B, 11B, 12B warto poznać i skompletować swój spersonalizowany piórnik.
Ołówki z oznaczeniami HB i F są pośredniej twardości, łatwo ścieralne gumką i są doskonałe do pisania. Ołówki twarde to te z rodzaju H – 10H (H – hardness – twardość) mają jasną kreskę i łatwo je natemperować, dzięki czemu rysują precyzyjne linie, co jest bardzo przydatne przy projektowaniu i rysunku technicznym. Tępią się, a tym samym także zużywają się wolniej. W artystycznych działaniach często są zapomniane, a w szkicowaniu twarde ołówki wykorzystamy do delikatnych szkiców, wyrównania precyzyjnych obrysów lub do cieniowania jaśniejszych miejsc. Przy mocniejszym docisku zostawiają wgniecenie w kartce, dlatego chcąc uzyskać głębszy kolor, należy skorzystać z ołówków z grupy B (B – black – czarny), które głównie wykorzystywane są do cieniowania rysunku oraz szkicowania. Dzięki nim praca nabiera większych kontrastów i wyrazistości. Świetnie się rozcierają, zostawiają mocną i grubszą kreskę, a także szybko się tępią i zużywają. Doskonale pokrywają ciemne plany, ale trudniej wykonać za ich pomocą przejścia jaśniejsze do bieli. Niezastąpione w tym łagodnym wyrazie będą ołówki twarde.