Kategoria artykułów:

O, szczęśliwa wina…

O historii i znaczeniu Exsultetu dzisiaj.

Zbliżamy się do święta świąt i liturgii nad liturgiami. Już wkrótce we wszystkich kościołach na całym świecie wybrzmi pieśń pełna symboliki i znaczeń. Pieśń, która nieprzerwanie od IX wieku, towarzyszy Wigilii Paschalnej. Mowa o Exsultecie , zwanym także Orędziem Paschalnym oraz Błogosławieniem czy Pochwałą świecy .

Wigilię Paschalną rozpoczyna liturgia światła. Zgodnie z tradycją zaczyna się ona po zmroku, wówczas w pełni możemy przeżyć i zrozumieć znaki, które jej towarzyszą. Na zewnątrz kościoła odbywa się rozpalenie ogniska, poświęcenie ognia oraz przygotowanie świecy paschalnej – kapłan na paschale znaczy krzyż, litery Alfa i Omega oraz cyfry bieżącego roku, następnie umieszcza pięć symbolicznych gwoździ i zapala paschał od poświęconego ognia. Świeca co roku ma być nowa i wykonana z prawdziwego pszczelego wosku, dlaczego wosku – o tym trochę później. Kolejnym etapem jest procesyjne wejście do świątyni, gdzie wierni zapalają swoje świece od paschału, a następnie w sposób niezwykle uroczysty odśpiewany zostaje Exsultet .

Za autora pieśni uważa się św. Augustyna lub św. Ambrożego, biskupa Mediolanu (IV wiek). Nie ma jednak pewności czy, któryś z tych dwóch popularnych świętych napisał ten tekst. Św. Ambroży znany jest jako patron pszczelarzy, związane jest to z legendą dotyczącą pierwszych miesięcy jego życia, a także z tym, że w swoich przemowach odwoływał się do przykładów z życia rodziny pszczelej. Mówił, że dobra mowa jest jak plaster miodu . Być może dlatego najczęściej to on wspominany jest jako autor Exsultetu , w którym dwukrotnie usłyszymy odwołanie do pracy pszczelego roju.

Orędzie Paschalne obecnie wykonuje kapłan lub diakon. W czasach wczesnochrześcijańskich śpiewał ją diakon lub kantor, odczytując słowa ze zwoju nawiniętego na drewniany wałek. W okresie średniowiecza, w Italii, powstała tradycja tzw. rotuli – na zwoju po stronie śpiewającego na pergaminie widniał tekst, natomiast druga strona prezentowała bogato zdobione iluminacje związane bezpośrednio z treścią hymnu. Otwarty zwój zwieszał się z ambony, a lud wiernych mógł oglądać obrazy, o których mowa w pieśni. Symbolika średniowiecznych iluminacji to fascynujący temat na osobny tekst.

"Zmartwychwstanie "(Noli me tangere) Giotto di Bondone, ok. 1305, kaplica Scrovegnich w Padwie

Chcesz przeczytać do końca?

Ten i setki innych artykułów są dostępne w ramach prenumeraty.
Zdobądź dostęp do wszystkich treści, stań się częścią społeczności.

Zyskaj dostęp online do wszystkich artykułów, które ukazały się na łamach Magazynu Kreda

Dostęp online do wszystkich artykułów oraz 4 kolejne wydania kwartalnika KREDA w wersji drukowanej prosto do twojego domu. Zamawiając prenumeratę stajesz się członkiem klubu KREDA. Sprawdź korzyści i dołącz już teraz.

Udostępnij artykuł:
0 komentarzy
Informacje zwrotne w treści
Wyświetl wszystkie komentarze

KREDA SKLEP

Newsletter #kredateam

Zapisz się na nasz newsletter i odbierz prezent: pełne wydanie Kreda „Neurodydaktyka” w wersji PDF

Wpisz poniżej swoje dane, a my wyślemy prezent na Twoją skrzynkę e-mail.

Podanie powyższych informacji jest równoznaczne z zapisem na newsletter Kredy. Możesz wypisać się w dowolnym momencie.

Jeżeli po raz pierwszy rejestrujesz się w naszym systemie, potwierdź Twój adres e-mail. W tym celu kliknij potwierdzenie w wiadomości e-mail, którą do Ciebie wyślemy. W kolejnej wiadomości otrzymasz prezent. Jeżeli wiadomość nie dotarła do Twojej skrzynki, sprawdź folder spam lub inne foldery: oferty, powiadomienia, itp.