Wiele osób, które zetknęły się z metodą pedagogiczną Marii Montessori, za najbardziej rozpoznawalne uważa bezsprzecznie charakterystyczne pomoce, tzw. materiały rozwojowe Montessori. Przygotowane otoczenie uwzględnia półki tak niskie, żeby każde dziecko z grupy mogło z nich korzystać. Leżą na nich – w uporządkowany sposób – pomoce do nauki różnych dziedzin życia. Stwarza to możliwość rozwijania zdolności intelektualnych, psychicznych i motorycznych. Dzieci mogą samodzielnie pracować ze wszystkimi materiałami. Choć pedagogika Montessori to coś znacznie głębszego niż pomoce, często jest do nich sprowadzana. A muszę tu podkreślić, że można być pedagogiem montessoriańskim, nie posiadając kosztownych pomocy. W centrum pedagogiki Montessori nie znajduje się bowiem materiał, lecz dziecko.
Postaram się jednak uporządkować otoczenie dla tych wszystkich, którzy chcieliby zakosztować trochę wiedzy o wnętrzu takiej sali, a nie mieli dotąd okazji. Zapraszam na małą wycieczkę między regały z materiałami.
MATERIAŁY SENSORYCZNE
Jednym z symboli metody Montessori jest różowa wieża, która – wraz z brązowymi schodami, cylindrami i czerwonymi sztangami – tworzy grupę materiałów do pracy nad motoryką i sensoryką. Do grupy materiałów sensorycznych należą również tabliczki do rozpoznawania kolorów, puszki szmerowe, tabliczki dotykowe z różnymi fakturami, puszki zapachowe i smakowe oraz wiele innych. Dzieci chętnie wielokrotnie powtarzają pracę z materiałami sensorycznymi, doskonaląc postrzeganie zmysłami i porządkując własne doświadczenia świata. Materiały te izolują poszczególne aspekty przyswajane przez dzieci oraz umożliwiają dziecku samodzielną kontrolę błędu.
ŻYCIE PRAKTYCZNE
Słynne montessoriańskie „Pomóż mi zrobić to samemu” realizuje się w dużej mierze właśnie na tych regałach. Dzieci wyrażają bardzo intensywnie swoje wewnętrzne potrzeby w dążeniu do samodzielności, co mocno podkreślała Maria Montessori. Dlatego znajdziemy tam zmiotkę z szufelką, miskę do mycia rąk wraz z dzbankiem wypełnionym wodą, mydełkiem i ręczniczkiem (zestaw rodem z początku ubiegłego wieku, ale znakomicie uczy mycia rąk), buty do pastowania z całym osprzętem czy srebrne sztućce do polerowania. Materiały na tej półce można mnożyć bez końca, mają one za cel nauczyć dziecko z dużą uważnością i starannością wykonywać wszystkie czynności, które na co dzień mogą być potrzebne. Dziecko ćwiczy czynności umożliwiające zatroszczenie się o siebie, swoje otoczenie i o innych ludzi.
