Nie tak dawno świat obiegła wiadomość, że szkoccy lekarze zaczynają zapisywać kontakt z naturą na receptę. To nie plotka! Tamtejszy odpowiednik NFZ- u wydał zalecenia nadające recepcie na kontakt z naturą status „suplementu diety”, jak w przypadku witamin czy bakterii probiotycznych. Dowody na zbawienne skutki kontaktu ze środowiskiem naturalnym pojawiają się wśród doniesień badawczych z całego świata. Zalecenia kontaktu z naturą czasem przybierają postać sformalizowaną, jak wspomniane recepty szkockich lekarzy, a czasem formę tradycyjną, taką jak japońska tradycja kąpieli leśnych, zdobywająca od niedawna popularność w Europie. Czasem również stają się elementem alternatywnej edukacji: leśnej pedagogiki, leśnych szkół (ang.: forest schools ) czy leśnych przedszkoli (ang.: outdoor kindergartens ; czes.: lesní mateřská škola ; niem.: Waldkindergarten ). Łączy je jedno: rzetelne badania naukowe donoszące o silnych pozytywnych efektach przebywania w środowisku leśnym, a szerzej – w naturalnym zielonym otoczeniu.
Uczniowie „z lasu” są również bardziej wytrwali, łatwiej przychodzi im praca nad długotrwałym projektem wymagającym regularnej pracy w długich okresach. Tego typu projekty są w kontekście leśnej edukacji bardziej zrozumiałe dla dzieci, bo można w realnej rzeczywistości zaobserwować, że np. rośliny potrzebują nawadniania codziennie lub w długich okresach i chwilowy spadek motywacji nie zwalnia z – przykładowo – konieczności ciągłej opieki nad sadzonką.
Leśne przedszkola i szkoły są odpowiedzią na rosnące zagrożenia rozwojowe w coraz bardziej powiększanej zurbanizowanej przestrzeni. W takich krajach jak Kanada czy Norwegia leśna pedagogika jest wspierana przez władze, a ministerstwa i organizacje zlecają badania, dzięki którym możliwe jest sprawdzanie efektów psychologicznych tego podejścia. W Niemczech i Wielkiej Brytanii istnieją prężnie działające stowarzyszenia leśnych szkół, które przeprowadzają ewaluację funkcjonowania tej formy edukacji.
Korzyści dla psychologicznego rozwoju dzieci
Kilkuletni program ewaluacji efektów leśnej pedagogiki prowadzony przez dr Liz O’Brien z Forest Research w leśnych szkołach Walii i Anglii potwierdził empirycznie pozytywne efekty kontaktu dzieci z zielenią. Dane pozwoliły na wyłonienie sześciu obszarów, w których następuje korzystny rozwój dzieci uczących się w leśnych szkołach (w porównaniu do grupy niemającej takiej możliwości). Udział w programie leśnych szkół powoduje u uczniów: zwiększenie pewności siebie, wzrost kompetencji społecznych, istotną poprawę komunikowania się w grupie i przyspieszenie rozwoju językowego, rozwijanie motywacji oraz lepsze zarządzanie uwagą, wzrost siły fizycznej (w tym motoryki małej i dużej), lepsze przyswajanie wiedzy i rozumienie materiału szkolnego.
Dzieci, którym daje się w leśnym środowisku wolność, czas i przestrzeń sprzyjające uczeniu się, rozwijają poczucie sprawstwa i kontroli, stają się bardziej pewne siebie. Dzieci w leśnej edukacji odznaczają się zwiększoną świadomością konsekwencji własnych zachowań w stosunku do rówieśników i dorosłych, a także łatwiej i szybciej uczą się współpracy oraz sprawnej realizacji zadań grupowych, np. przy konstruowaniu szałasu dla grupy.
